Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastrektomi)
Genel Bakış
Tüp mide ameliyatı, Prof. Dr. Halil Alış'ın da önerdiği gibi, aşırı kilo sorunlarına karşı etkili bir yöntemdir. Bu işlem, bariatrik cerrahinin bir parçası olarak, midenin büyük bir bölümünün alınmasını içerir. Geriye kalan dar mide bölümü, az yemek yemenize ve hızla doymanıza yardımcı olur, böylece kalori alımınızı azaltır ve açlık hissinizi düşürür. Özellikle ciddi obezite sorunu olan kişiler için tasarlanmış bu yöntem, etkili bir kilo kaybı sağlamayı hedefler.
Tüp Mide Ameliyatı Nedir?
Tüp mide ya da bilinen adıyla sleeve gastroplasti, midenin boyutunu küçülterek kilo vermenize yardımcı olan bir bariatrik cerrahi operasyondur. "Sleeve Gastroplasti", midenin bir kısmının veya tamamının çıkarılması demektir. Tüp mide operasyonu sırasında, midenizin yaklaşık %80'i alınır ve geride muz büyüklüğünde, tübüler bir yapı bırakılır.
Türkiye'de Tüp Mide Ameliyatı İstatistikleri
Türkiye, yüksek obezite oranlarına sahip ülkeler arasında yer almaktadır ve 2023 itibarıyla yetişkin nüfusun yaklaşık %32'si obez olarak sınıflandırılmıştır. Obezitenin yaygınlığı, bariatrik cerrahiye olan ihtiyacı artırmıştır. Türkiye'de yapılan bariatrik cerrahiler arasında laparoskopik sleeve gastroplasti (LSG) en popüler yöntemdir ve tüm ameliyatların %80'inden fazlasını oluşturur. Bu durum, Türkiye'yi düşük maliyetler ve deneyimli cerrahlar sayesinde medikal turizm için çekici bir destinasyon haline getirmiştir.
Türkiye Obezite İstatistikleri (2023 itibariyle):
-
Yetişkin obezite oranı:%32 (her 3 yetişkinden 1'i)
-
Morbid obezite oranı:%5.4 (her 20 yetişkinden 1'i)
-
Çocukluk çağı obezite oranı:%13.5 (her 7 çocuktan 1'i)
-
Obeziteye bağlı sağlık yükü:Yüksek; artmış kardiyovasküler hastalık, diyabet, kanser ve diğer kronik durumlar riskiyle ilişkilidir.
Türkiye'deki obezite artışının temel nedenleri arasında diyet değişiklikleri, hareketsiz yaşam tarzı ve genetik faktörler bulunmaktadır. Bu durum, tüp mide ameliyatının önemini ve gerekliliğini daha da artırmaktadır.
Tüp Mide Ameliyatının Etkileri
Midenin boyutunu küçültmek, yemek miktarınızı sınırlamanıza ve daha çabuk doymanıza yardımcı olur. Ayrıca, midenizin açlık hormonu üretimini de azaltır. Bu, iştahınızı ve yiyecek isteklerinizi azaltarak, kilo kaybından sonra kilo geri alımını önlemeye yardımcı olabilir.
Tüp Mide Ameliyatının Yaygınlığı
Tüp mide ameliyatı, dünya genelinde ve özellikle ABD'de, en sık yapılan kilo kaybı ameliyatlarından biridir. ABD'de her yıl yaklaşık 150.000, dünya genelinde ise yaklaşık 380.000 tüp mide ameliyatı gerçekleştirilir. Ancak, bu ameliyata ihtiyaç duyan ve fayda görebilecek kişilerin sadece küçük bir yüzdesi gerçekten ameliyat olmaktadır.
Tüp Mide Ameliyatının Sağlık Yararları
Tüp mide ameliyatı, obezite ve ona bağlı sağlık sorunlarının cerrahi tedavisinde kullanılır. Bu ameliyat, özellikle şu durumları iyileştirmeye veya azaltmaya yardımcı olabilir:
-
Tip 2 diyabet ve insülin direnci.
-
Yüksek tansiyon ve hipertansif kalp hastalığı.
-
Yüksek kolesterol ve arter hastalığı.
-
Alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı ve steatohepatit.
-
Obezite hipoventilasyon sendromu ve obstrüktif uyku apnesi.
-
Eklem ağrıları ve osteoartrit.
Tüp Mide Ameliyatının Güvenliği
Tüp mide ameliyatı, obezite ve ilgili sağlık sorunlarına kıyasla daha az risk taşır. Bu işlem genellikle minimal invaziv cerrahi teknikleri ile yapılır, bu da daha az ağrı ve daha hızlı iyileşme anlamına gelir. Ayrıca, safra kesesi ameliyatı ve kalça protezi gibi diğer yaygın operasyonlara göre daha düşük komplikasyon oranlarına sahiptir.
Kimler Tüp Mide Ameliyatı İçin Uygundur?
Tüp mide ameliyatına uygunluk için genel gereklilikler şunlardır:
-
Şiddetli obezite (Vücut Kitle İndeksi 40 veya üzeri, ya da en az bir ilişkili sağlık sorunuyla birlikte 35 ve üzeri).
-
Daha önce kilo vermeyi denemiş ancak başarısız olmuş olmak.
-
Fiziksel ve zihinsel olarak ameliyat ve iyileşme sürecine hazır olmak.
Tüp Mide Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Tüp mide ameliyatı çoğunlukla laparoskopik veya robotik cerrahi ile yapılır. Bu, karın boşluğunuzu açmak için büyük bir kesik yapmak yerine, küçük kesilerle operasyonun gerçekleştirilmesi demektir. Bu yöntem, daha kolay iyileşme sağlar. Ancak, bazı durumlarda açık cerrahi daha uygun olabilir.
Ameliyat Sırasında Neler Olur?
-
Genel anestezi altında olacaksınız, bu yüzden uyuyacaksınız.
-
Cerrahınız karınınızda küçük bir kesik yapacak ve bir port yerleştirecek. Karın boşluğunu genişletmek için porttan karbondioksit gazı pompalayacaklar.
-
Daha sonra, iç organlarınızı gösteren küçük bir video kamera (laparoskop) yerleştirecekler.
-
Ek kesilerle ek portlar yerleştirilecek ve uzun, dar aletler kullanılarak işlem tamamlanacak.
-
Gastrik kılıf ölçülecek, cerrahi zımba kullanılarak midenin geri kalan kısmı ayrılacak ve çıkarılacak.
Tüp Mide Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
Tüp mide ameliyatı diğer kilo kaybı cerrahi işlemlerine göre nispeten kısa ve basit bir operasyondur. Yaklaşık 60 ila 90 dakika sürer. Ameliyattan sonra bir ila iki gün hastanede kalmanız istenebilir.
Ameliyat Sonrası Süreç
Ameliyat sonrasında, sağlık durumunuz ve kilo kaybınız düzenli olarak takip edilecektir. İlk birkaç hafta katı diyet yönergelerine uymak gerekecektir. Daha sonra, normal diyetinize dönüş yapabilirsiniz, ancak yediğiniz yiyecekleri bilinçli seçmeniz ve besleyici olmalarını sağlamanız önemlidir. Ayrıca, ameliyattan kısa bir süre sonra vitamin takviyesi almaya başlayacak ve bunu devam ettireceksiniz.
Riskler ve Faydalar
Tüp mide ameliyatı diğer bariatrik cerrahi yöntemlerine kıyasla daha basit, hızlı ve güvenlidir. Daha uzun süren operasyonlar için uygun olmayan sağlık durumları olan kişiler bu ameliyatı tercih edebilirler. Beslenmeyle ilgili uzun vadeli komplikasyon riski de oldukça düşüktür. Ortalama kilo kaybı, diğer karmaşık ameliyatlara göre biraz daha az olabilir, ancak yine de önemli kilo kaybı ve sağlık yararları sunar. Bu operasyon başlangıçta iki aşamalı bir ameliyatın ilk adımı olarak düşünülmüştü. Ancak, birçok kişinin ikinci adıma ihtiyaç duymadığını anlaşıldıktan sonra, tüp mide ameliyatı bağımsız bir prosedür olarak sunulmaya başlandı.
Tüp Mide Ameliyatının Potansiyel Riskleri ve Komplikasyonları
Her cerrahi işlemde olduğu gibi, tüp mide ameliyatının da bazı riskleri bulunur. Bunlar arasında kanama, enfeksiyon, anesteziye reaksiyonlar ve zımba hattından sızıntı yer alır. Bununla birlikte, bu tür komplikasyonlar nadiren görülür ve genellikle %1'den az bir oranda meydana gelir. Ameliyattan sonra, bazı hastalar, ameliyat kaynaklı uzun vadeli sorunlar geliştirebilir. Bunlar genellikle kolayca tedavi edilebilir ve şunları içerebilir:
-
Ameliyat sonrası yara dokusu nedeniyle oluşan mide daralması, yiyeceklerin mide geçişini yavaşlatabilir veya engelleyebilir.
-
Beslenme yetersizlikleri. Daha az yemek yemek, yeterli besin alımını zorlaştırabilir. Bu nedenle, bariatrik ameliyat geçiren kişilere genellikle ömür boyu günlük besin takviyesi önerilir.
-
Gastroözofageal reflü. Bazı hastalar ameliyattan sonra asit reflüsünün kötüleştiğini hissedebilir, bu durum ilaçlarla tedavi edilebilir.
-
Safra taşları. Hızlı kilo kaybı safra taşlarının oluşumunu tetikleyebilir. Safra kesenizde biriken bu kolesterol taşları, yemeklerden sonra ağrıya neden olabilir. Bazen, safra kesesinin çıkarılmasını gerektiren ek bir ameliyat gerekebilir.
İyileşme Süreci ve Beklentiler
Tüp mide ameliyatından tam olarak iyileşmek ve normal aktivitelerinize dönmek için yaklaşık bir ay süre gereklidir. Bu süre zarfında, sınırlı kalori alımına uyum sağlarken yorgun veya bitkin hissetmeniz normaldir. İlk haftalarda sıvı diyeti takip edeceksiniz, zamanla yumuşak gıdalara ve sonunda normal beslenmeye geçiş yapacaksınız.
Kilo Kaybı Beklentileri
Ameliyattan sonraki ilk bir ila iki yıl içinde vücut ağırlığınızın %25 ila %30'una kadar kilo kaybetmeniz beklenir. Bu, ameliyat öncesi 136 KG ağırlığında iseniz, yaklaşık 45 KG kaybetmek anlamına gelir. Ancak, kilo kaybı miktarı, ameliyat sonrası benimsediğiniz yaşam tarzı alışkanlıklarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bazı hastalar bir miktar kilo geri kazanabilir, fakat genel olarak, ortalama kilo kaybı beş yıl boyunca sabit kalır.